6 Minuten zone
De 6-minuten zone is van levensbelang omdat de tijd tot defibrillatie een directe invloed heeft op de overlevingskansen bij een hartstilstand. Elke minuut vertraging zonder reanimatie of defibrillatie vermindert de kans op overleving met 7-10%. Binnen 6 minuten handelen is daarom cruciaal om de hersenen en andere vitale organen van zuurstof te voorzien en blijvende schade te voorkomen.
Een goed functionerende 6-minuten zone zorgt ervoor dat:
- Burgerhulpverleners snel kunnen handelen: Door de strategische plaatsing van AED’s in een zone zijn deze altijd binnen handbereik, waardoor kostbare tijd wordt bespaard.
- De keten van overleven wordt versterkt: Deze keten bestaat uit vier stappen: snelle herkenning en alarmering, vroege reanimatie, vroege defibrillatie, en professionele zorg. Een 6-minuten zone maakt met name stap 2 en 3 effectiever.
- Overlevingskansen significant stijgen: Onderzoek toont aan dat de kans op overleven tot wel 70% kan stijgen als een slachtoffer binnen 6 minuten een AED-schok krijgt in combinatie met goede borstcompressies.
Kortom, een 6-minuten zone kan letterlijk het verschil maken tussen leven en dood, en is daarmee een essentieel onderdeel van lokale en nationale inspanningen om levens te redden bij hartstilstanden.
Aanrijtijd
De aanrijtijd is de tijd die hulpdiensten nodig hebben om na een noodoproep ter plaatse te komen. Bij levensbedreigende situaties, zoals een hartstilstand, is elke seconde van belang. Een AED kan in de tussentijd levens redden door het hartritme te herstellen totdat de ambulance arriveert. Omdat de eerste 6 minuten cruciaal zijn bij reanimatie, is het essentieel dat een AED binnen deze tijd wordt ingezet, vooral wanneer de aanrijtijd van een ambulance langer is dan 6 minuten
Ambulance
Een ambulance is een speciaal uitgeruste noodvoertuig dat wordt gebruikt om medische zorg te bieden en patiënten snel naar ziekenhuizen te vervoeren. Ambulances zijn voorzien van medische apparatuur, zoals AED's, beademingsapparaten, en medicijnen, zodat hulpverleners eerste hulp kunnen verlenen op weg naar het ziekenhuis. Bij een hartstilstand speelt de ambulance een cruciale rol in het snel toedienen van geavanceerde medische zorg en het stabiliseren van de patiënt.
Basis reanimatie (BLS - Basic Life Support)
asisreanimatie, ook wel BLS (Basic Life Support) genoemd, omvat de eerste levensreddende handelingen die worden uitgevoerd bij een slachtoffer met een hartstilstand of ademhalingsproblemen. Het bestaat uit het controleren van bewustzijn en ademhaling, het alarmeren van hulpdiensten, en het uitvoeren van borstcompressies en beademingen volgens de 30:2-ratio. Indien beschikbaar, wordt een AED gebruikt om het hartritme te herstellen. BLS is bedoeld om de circulatie en ademhaling te ondersteunen totdat professionele hulp arriveert.
BHV
BHV staat voor Bedrijfshulpverlening. Dit is een organisatie binnen een bedrijf of instelling die verantwoordelijk is voor het verlenen van hulp bij noodsituaties, zoals brand, ongevallen of evacuaties. BHV'ers zijn getrainde medewerkers die snel en adequaat kunnen handelen om de veiligheid van collega's en bezoekers te waarborgen.
In Nederland is het voor werkgevers verplicht om maatregelen te treffen voor bedrijfshulpverlening, zoals vastgelegd in de Arbowet. Dit houdt in dat er voldoende BHV'ers aanwezig moeten zijn die zijn opgeleid in eerste hulp, brandbestrijding en ontruiming. De exacte invulling van de BHV-organisatie hangt af van de grootte en de risico's van het bedrijf.
BHV'ers spelen een cruciale rol bij het gebruik van een AED (Automatische Externe Defibrillator). Ze zijn getraind om bij een hartstilstand snel te handelen, reanimatie toe te passen en de AED te gebruiken totdat professionele hulpverleners arriveren. Hierdoor vergroten ze de overlevingskansen van het slachtoffer aanzienlijk.
Burgerhulpverlener
Een burgerhulpverlener is een getrainde vrijwilliger die bij een hartstilstand via een oproepsysteem (zoals HartslagNu in Nederland) wordt ingeschakeld om eerste hulp te bieden. Deze hulpverlener is meestal bekend met reanimatie en het gebruik van een AED. Bij een melding van een hartstilstand kan een burgerhulpverlener vaak sneller ter plaatse zijn dan professionele hulpdiensten, waardoor de kans op overleving van het slachtoffer aanzienlijk toeneemt. Burgerhulpverleners spelen een belangrijke rol in de keten van overleving.
Lees meer over de burgerhulpverleners in de brochure van de Hartstichting.
Cardiopulmonale resuscitatie (CPR)
Cardiopulmonale resuscitatie (CPR), of reanimatie, is een levensreddende techniek die wordt toegepast bij een hartstilstand. Het combineert borstcompressies en beademingen om de bloedsomloop en zuurstoftoevoer naar vitale organen zoals de hersenen te ondersteunen totdat professionele hulp arriveert. De standaardprocedure omvat 30 borstcompressies gevolgd door 2 beademingen (30:2-ratio) bij volwassenen. Bij kinderen en baby's kan de aanpak iets afwijken. CPR is een essentiële schakel in de keten van overleving en verhoogt de kans op succes wanneer het wordt gecombineerd met het gebruik van een AED.
Hartmassage
Hartmassage, ook wel borstcompressies genoemd, is een techniek die wordt gebruikt tijdens reanimatie (CPR) om de bloedsomloop kunstmatig op gang te houden bij een hartstilstand. Door met gestrekte armen stevig en ritmisch op het midden van de borst te drukken, wordt het hart samengedrukt tussen het borstbeen en de wervelkolom. Dit helpt bloed te pompen naar de vitale organen, zoals de hersenen en het hart zelf.
De aanbevolen diepte is 5-6 cm bij volwassenen, met een snelheid van 100-120 compressies per minuut. Hartmassage is essentieel om tijd te winnen totdat een AED kan worden ingezet of professionele hulp arriveert. Correcte uitvoering kan de kans op overleving aanzienlijk vergroten.
Keten van overleven
De "keten van overleven" is een reeks essentiële stappen die snel en effectief moeten worden genomen om de kans op overleving bij hartstilstand te vergroten. Deze stappen zijn:
- Controleer bewustzijn
Schud voorzichtig aan de schouders en vraag (luid): ‘Gaat het?’.
Geen reactie? Het slachtoffer is bewusteloos. - Bel direct 112
Omstanders aanwezig? Vraag hen 112 te bellen en een AED te halen indien beschikbaar.
Alleen? Bel 112, leg de telefoon naast het slachtoffer op speakerfunctie. Vraag om een ambulance. Zeg dat het slachtoffer niet reageert. Volg de instructies van de meldkamermedewerker. - Controleer ademhaling
Leg een hand op het voorhoofd en kantel het hoofd naar achteren om de luchtwegen te openen.
Til de kin op met 2 vingertoppen van de andere hand (kinlift).
Kijk, luister en voel maximaal 10 seconden.
Geen of geen normale ademhaling en bent je alleen?
Haal een AED indien deze DIRECT beschikbaar is. - Start met 30 borstcompressies
Zet je handen midden op de borstkas.
Duw het borstbeen 5 à 6 centimeter in.
Doe dit 30 keer in een tempo van 100 tot 120 keer per minuut. - Beadem 2 keer
Doe de kinlift, kantel het hoofd naar achteren en knijp de neus dicht.
Pas mond-op-mondbeademing toe. Beadem 1 seconde zó dat de borstkas omhoog komt.
Beadem in totaal 2 keer. Dit mag maximaal 10 seconden het geven van compressies onderbreken.
Ga door met reanimeren en wissel 30 borstcompressies af met 2 beademingen. Als er een 2e hulpverlener is: wissel elke 2 minuten. - Gebruik de AED
Onderbreek de reanimatie zo kort mogelijk.
Ontbloot de borstkas.
Zet de AED aan en doe altijd wat de AED zegt.
Bevestig de elektroden op de ontblote borstkas.
Volg de opdrachten van de AED op totdat de ambulancezorgverleners arriveren en zeggen dat je mag stoppen.
Elke stap in deze keten is cruciaal om de overlevingskans van een slachtoffer te vergroten.
Download hier de poster van de Hartstichting. Op deze poster staan alle 6 de stappen voor een reanimatie duidelijk uitgelegd.
Kinderreanimatie
Kinderreanimatie is het uitvoeren van reanimatietechnieken bij kinderen, meestal bij kinderen van 1 tot 8 jaar oud, die een hartstilstand hebben. Het proces omvat het geven van borstcompressies en beademing om de bloedcirculatie en zuurstofvoorziening te herstellen totdat professionele hulp arriveert. Bij kinderen wordt vaak een aangepaste techniek gebruikt, zoals het uitvoeren van borstcompressies met één hand of het geven van kleinere ademhalingen. Het doel is om het leven van het kind te redden totdat een automatische externe defibrillator (AED) of medische hulp beschikbaar is.
Levensreddende apparatuur
Levensreddende apparatuur omvat medische hulpmiddelen die worden gebruikt om direct levens te redden in noodsituaties. Voorbeelden zijn:
- AED (Automatische Externe Defibrillator): Voor het herstellen van een normaal hartritme bij een hartstilstand.
- Zuurstoftoedieningssystemen: Voor slachtoffers met ademhalingsproblemen.
- Beademingsmaskers: Voor veilige beademing tijdens reanimatie.
- EHBO-materialen: Zoals verbandmiddelen en tourniquets om bloedingen te stoppen.
- Infuuspompen: Voor snelle toediening van vloeistoffen of medicatie.
Deze apparatuur is vaak eenvoudig te gebruiken, zelfs door leken, en speelt een cruciale rol in de eerste minuten van een levensbedreigende situatie totdat professionele hulp arriveert.
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)
MVO staat voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Dit concept houdt in dat bedrijven niet alleen naar winst streven, maar ook verantwoordelijkheid nemen voor de impact van hun activiteiten op het milieu, de maatschappij en hun medewerkers. MVO integreert drie kernaspecten: People, Planet, Profit (mensen, milieu en winst).
- People: Hierbij gaat het om de sociale kant van het ondernemen. Bedrijven zorgen voor goede arbeidsomstandigheden, investeren in de gemeenschap, en houden rekening met de belangen van alle betrokkenen, zoals klanten, werknemers en leveranciers.
- Planet: Dit aspect draait om duurzaamheid en milieubescherming. Bedrijven streven ernaar om hun ecologische voetafdruk te verkleinen door bijvoorbeeld energie-efficiëntie, het verminderen van afval, het gebruik van duurzame materialen en het verminderen van CO₂-uitstoot.
- Profit: Hoewel winst essentieel is voor bedrijven om te overleven, wordt het binnen MVO in balans gebracht met sociale en ecologische overwegingen. Bedrijven streven naar lange termijn winstgevendheid zonder schade aan te richten aan mens en milieu.
Kortom, MVO draait om ondernemen met oog voor de bredere gevolgen van bedrijfsactiviteiten en het vinden van een balans tussen financiële, ecologische en sociale belangen.
Medische noodhulp
Medische noodhulp omvat alle directe zorg en handelingen die worden verleend bij acute gezondheidsproblemen of levensbedreigende situaties, zoals een hartstilstand, ernstige verwondingen of ademnood. Het doel is om het leven van het slachtoffer te redden, verdere schade te voorkomen en de toestand te stabiliseren totdat professionele hulp arriveert.
Voorbeelden van medische noodhulp zijn:
- Reanimatie (CPR) en het gebruik van een AED.
- Het stelpen van ernstige bloedingen.
- Het vrijmaken van de luchtwegen.
- Het behandelen van shock of bewusteloosheid.
Medische noodhulp kan worden verleend door burgerhulpverleners, EHBO'ers of professionals en is een essentiële schakel in de keten van overleving.
Niet reanimeren penning
Een niet-reanimeren penning is een officieel hulpmiddel waarmee iemand kenbaar maakt dat hij of zij in geval van een hartstilstand niet gereanimeerd wil worden. Het is een persoonlijke keuze, vaak gemaakt om medische, ethische of persoonlijke redenen.
Kenmerken:
- Het is een ketting of penning met de tekst "Niet Reanimeren."
- Zorgverleners en hulpdiensten respecteren deze wens, mits de penning duidelijk zichtbaar is.
Belangrijk:
- De penning heeft alleen rechtsgeldigheid als de drager deze bewust en vrijwillig heeft gekozen.
- Het is belangrijk dat naasten en zorgverleners op de hoogte zijn van deze wens.
Noodoproep
Noodoproep
Een noodoproep is een dringende melding naar hulpdiensten (zoals 112 in Europa) om medische of andere hulp in een noodsituatie te vragen. Bij een medische noodoproep, zoals een hartstilstand, is het belangrijk om duidelijk en snel de volgende informatie te geven:
- Locatie: De exacte plek van het incident.
- Situatie: Wat er is gebeurd (bijvoorbeeld een bewusteloos persoon of hartstilstand).
- Toestand: De toestand van het slachtoffer (ademt niet, reageert niet).
- Acties: Wat al is gedaan, zoals reanimatie of gebruik van een AED.
De operator kan instructies geven totdat professionele hulp arriveert. Een tijdige en correcte noodoproep is een cruciale stap in de keten van overleving.
Noodresponsplan AED
Een noodresponsplan AED is een vooraf opgesteld stappenplan dat beschrijft hoe te handelen bij een hartstilstand. Het omvat de locatie van de AED, taakverdeling, het inschakelen van hulpdiensten, en het gebruik van de AED. Dit plan zorgt voor een snelle en efficiënte reactie in noodsituaties en vergroot de overlevingskans van het slachtoffer.
Restart a Heart Day
Restart a Heart Dayis een internationale bewustmakingsdag die jaarlijks op 16 oktober wordt gehouden. Het doel van deze dag is om het bewustzijn over reanimatie te vergroten en zoveel mogelijk mensen te leren hoe ze reanimatie moeten uitvoeren en een AED moeten gebruiken. De campagne benadrukt het belang van snelle reanimatie bij een hartstilstand, omdat dit de overlevingskansen aanzienlijk verhoogt. Door workshops en trainingen worden mensen aangemoedigd om levensreddende vaardigheden aan te leren.
Vrouwenhart
Het vrouwenhart vertoont vaak andere symptomen en reageert anders op hart- en vaatziekten dan het mannenhart. Bij vrouwen zijn hartklachten soms minder herkenbaar, zoals pijn op de borst, kortademigheid, vermoeidheid, misselijkheid, en pijn in de rug, nek of kaak. Hierdoor worden hartproblemen bij vrouwen soms later herkend.
Hormonale veranderingen, zoals tijdens de menopauze, verhogen het risico op hart- en vaatziekten bij vrouwen. Onderzoek naar het vrouwenhart is daarom belangrijk om de verschillen te begrijpen en de juiste behandeling te bieden. Organisaties zoals de Hartstichting en Stichting Vrouwenhart zetten zich in om meer bewustzijn te creëren en onderzoek te stimuleren naar hart- en vaatziekten bij vrouwen, zodat deze beter en sneller behandeld kunnen worden.